اگر رگ‌های واریسی به طور همزمان با ظاهر ناخوشایندشان برای شما مشکلات جدی نیز به وجود آورده اند، بهتر است با یک پزشک متخصص واریس مشورت کنید. پزشک می‌تواند گزینه‌های کنترل یا درمان واریس در دوران بارداری را برای شما بررسی کند. در این مقاله علاوه بر بررسی روش درمان واریس بارداری به این موضوع خواهیم پرداخت که واریس بعد از بارداری از بین می رود یا خیر؟ با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
در بسیاری از موارد رگ های واریسی به محض پایان دوره بارداری شروع به بهبودی می‌کنند و معمولاً طی سه تا چهار ماه پس از زایمان ناپدید می‌شوند. با این حال ممکن است این فرآیند بیشتر زمان ببرد. اگر شما قبل از بارداری رگ‌های واریسی داشته‌اید، حاملگی‌های متعددی داشته‌اید، سابقه خانوادگی واریس داشته‌اید یا اضافه وزن دارید، احتمال ابتلا به واریس بیشتر می شود و یا مدت زمان بیماری واریس ممکن است طولانی‌تر باقی بماند. در ادامه به روش‌های مختلف درمان واریس بعد از بارداری خواهیم پرداخت.
علت ایجاد واریس در بارداری چیست؟
اکثر زنانی که در دوران بارداری دچار واریس می‌شوند، احتمالا علائم این بیماری را در سه ماه‌ی اول بارداری تجربه می‌کنند. البته این اتفاق ممکن است به دلایل گوناگونی رخ دهد که به شرح زیر می‌باشد:
- هورمون‌ها: نوسانات هورمونی مانند استروژن، پروژسترون و ریلکسین می‌تواند دیواره‌های سیاهرگ را ضعیف نموده و گردش خون در سیاهرگ‌ها را با مشکل دچار سازد. به همین دلیل خون در رگ‌های شما جمع شده و منجر به تشکیل رگ‌های واریسی می‌شود.
- افزایش فشار: افزایش حجم خون باعث رشد جنین می‌شود. با این حال افزایش فشار داخل شکمی می‌تواند منجر به نارسایی دریچه، تجمع خون و ایجاد واریس شود.
با وجود تمام علت‌های گفته شده اما بد نیست این نکته را هم در نظر داشته باشید که واریس بعد از بارداری ممکن است به علت سن، ژنتیک و سبک زندگی شما نیز رخ دهد.
رگ‌های واریسی در چه قسمت‌هایی از بدن ایجاد می‌شود؟
همانطور که می‌دانید واریس می‌تواند در قسمت‌های مختلفی از بدن ایجاد شود و بیماران را گرفتار مشکلات فراوانی کند. رایج‌ترین نواحی برای بروز این بیماری عبارت است از:
- بیشتر زنان باردار در ناحیه‌ی شکم دچار این بیماری می‌شوند و سیاهرگ‌های سطحی شکم آنها به شکل رگ‌های بنفش یا آبی تا حدی متورم خواهند شد.
- اما نکته‌ی جالب توجه‌ای که در رابطه با این بیماری وجود دارد این است که واریس در قسمت‌های مختلف بدن مانند ران و یا پشت پا ظاهر می‌شود. شاید بتوان دلیل این امر را فشار زیادی دانست که روزانه انسان‌ها به پاهای خود وارد می‌کنند.
- یکی دیگر از نواحی بدن که به ویژه خانم‌های باردار با آن درگیر هستند، لگن نام دارد. چرا که در دوران بارداری فشار بیشتری برای آمادگی زایمان به لگن وارد می‌شود و در نتیجه باعث پدید آمدن عروق واریسی در این قسمت از بدن خواهد شد
واریس بعد از بارداری
رگ های واریسی به عنوان نشانه‌هایی از تورم و گشاد شدن رگها، که اغلب با رنگ آبی یا بنفش تیره مشخص می‌شوند، ظاهر می‌شوند. این عروق ممکن است به شکل برآمده، پیچ خورده، یا ناصاف به نظر برسند. وقتی دریچه‌های کوچک درون رگها به درستی کار نمی‌کنند، عروق واریکوز رخ می‌دهند. در رگ‌های سالم، خون به راحتی به سمت قلب جریان پیدا می‌کند. با باز و بسته شدن چندین دریچه کوچک، خون به راحتی از آنها عبور کرده و حرکت خون را به سمت عقب محدود می‌کند. اما اگر این دریچه‌ها آسیب ببینند یا شکسته شوند، خون می‌تواند در رگها انباشته و جمع شده و در نهایت باعث ایجاد رگ های واریسی شود.
علائم واریس بعد از بارداری
در دوران بارداری، وجود واریس ممکن است با علائمی همراه باشد، مانند:
- خارش و سوزش در پوست بالای رگ ها
- پاهای متورم (جمع شدن مایعات)
- گرفتگی عضلات و آلرژی
- کبودی
- مشکلات پوستی شامل اگزما یا زخم واریس (در شرایط شدید)
زخم واریس چگونه ایجاد می‌شود؟
شاید یکی از اتفاقات ناگواری که واریس بعد از دوران بارداری برای شما ابجاد می‌کند، ایجاد زخم‌های واریسی است. این زخم‌ها ممکن است برای مدت طولانی که می‌نشینید بدتر شوند. این ورید‌های واریسی به دلیل ضعیف و یا آسیب وارد شدن به دریچه سیاهرگ‌ها وارد می‌شود. ورید‌ها دارای دریچه‌های یک طرفه در داخل خود هستند که باز و بسته می‌شوند تا خون به سمت قلب جریان یابد.
دریچه‌ها یا دیواره‌های آسیب‌دیده در سیاهرگ‌ها می‌توانند باعث تجمع خون و حتی جریان به سمت عقب شوند. بد نیست بدانید که زمانی که این حالت رخ دهد به آن رفلاکس گفته می‌شود. رگها ممکن است در این حالت بزرگ‌تر شده و منحرف شوند و در نتیجه رگ‌های واریسی ایجاد شود
پیشگیری از واریس
می‌توانید با رعایت نکات زیر از مشکلات واریس بعد از بارداری پیشگیری کنید:
- روزانه ورزش کنید، حتی یک پیاده‌روی کوتاه در پارک می‌تواند به بهبود گردش خون کمک کند.
- پاهای خود را در صورت امکان بالاتر از بدن قرار دهید و در هنگام نشستن از چهارپایه یا جعبه برای استراحت دادن به پاهایتان و از یک بالشتک برای بلندتر قرار دادن پاها نسبت به بالاتنه در هنگام درازکشیدن استفاده کنید.
- هنگام نشستن از روی هم زدن پاهایتان خودداری کنید و مدت زمان ایستادن یا نشستن خود را محدود کرده و در فواصل منظم حرکت کنید.
- از جوراب‌های مخصوص واریس در بارداری استفاده کنید که باعث بهبود جریان خون و کاهش تورم می‌شود. جوراب واریس در بارداری با ضخامت دو برابر جوراب‌های معمولی از داروخانه‌ها قابل تهیه هستند. طراحی تنگ آنها در مچ پا و شل‌شدن آنها در قسمت ران، به بهبود جریان خون و کاهش تورم کمک می‌کند. این جوراب‌ها به شما کمک می‌کنند از بدتر شدن رگ‌های واریسی جلوگیری کنید و در ایجاد راحتی برای پاهایتان موثر هستند. حتماً این جوراب‌ها را از صبح که هنوز پاهایتان خسته نشده‌اند، بپوشید و در طول روز از پای خود درنیاورید.
جوراب واریس در بارداری ممکن است در برخی موارد اذیت کننده باشد، البته در هوای گرم احتمال درد واریس کمی بیشتر است، اما از طریق این جوراب‌ها می‌توانید این مشکل را کنترل کنید.
- برای یک استراتژی کاهش وزن اصولی پس از زایمان با پزشک خود مشورت کنید.
- اگر معمولاً کفش‌های پاشنه بلند یا کفش‌های تنگ می‌پوشید، کفش‌های بدون پاشنه یا تخت را انتخاب کنید تا فشار بیشتری به رگها وارد نشود.
درمان واریس بعد از بارداری
برخی از گزینه‌های درمانی برای واریس بعد از بارداری شامل موارد زیر هستند:
- سعی کنید که از جوراب واریس در بارداری استفاده کنید.
- به پهلوی چپ بخوابید تا فشار بر روی زخم‌های واریس کمتر شود.
- از فعالیت‌هایی که فشار بی‌رویه به رگ‌های شما وارد می‌کنند خودداری کنید.
- ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی، کشش و یوگا را فراموش نکنید.
- سعی کنید که از اضافه وزن جلوگیری نمایید. چرا که سبب افزایش فشار به پاها می‌شود.
همچنین از دیگر روش‌هایی که می‌توان این بیماری را درمان کرد می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سوزاندن ریشه رگ ها با حرارت: این روش شامل حرارت دادن به دیواره رگ‌های واریسی با استفاده از پرتو فرکانس رادیویی است. برای دسترسی به این رگها، یک برش کوچک در بالا یا زیر زانو ایجاد می‌شود.
- لیزر درمانی داخل رگی: لیزر واریس پا شامل استفاده از لیزر برای سوزاندن ریشه رگ با استفاده از فرکانس رادیویی است. یک کاتتر در رگ قرار داده می‌شود و لیزر از طریق آن به جای مناسب هدایت می‌شود.
- فلبکتومی ترانس ایلومینیشن: این روش شامل ایجاد یک یا دو برش کوچک در ساق پا است. سپس از نور مخصوصی به نام ترانس ایلمیناتور آندوسکوپی استفاده می‌شود تا رگ‌های واریسی قطع شوند.
- اسکلروتراپی: اسکلروتراپی شامل تزریق یک ماده شیمیایی به داخل سیاهرگ‌ها است که باعث بسته شدن آنها می‌شود. این فوم شیمیایی رگها را می‌بندد. این روش برای افرادی که قبلاً به ترومبوز عمیق رگی دچار شده‌اند مناسب نیست.
- عمل جراحی: در مواردی که دیگر درمان‌ها موثر نباشند، جراحی ممکن است لازم باشد. این عمل عموماً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و ممکن است فرد به مدت یک شب در بیمارستان بستری شود.
رژیم غذایی واریس بعد از بارداری
رژیم غذایی واریس شامل موارد زیر می‌شود:
- مواد غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها: مواد غذایی مانند میوه‌ها و سبزیجات رنگی که حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی مانند ویتامین C و E، بتاکاروتن و فلاونوئیدها هستند. این مواد غذایی می‌توانند التهاب را کاهش داده و به بهبود وضعیت رگ‌های واریسی کمک کنند.
- مواد غذایی سرشار از ویتامین: مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین K و ویتامین C که در تقویت دیواره رگها و جلوگیری از نفوذ خون به بافت‌های اطراف کمک می‌کنند مفید است. مثالهایی از این مواد غذایی شامل پرتقال، نارنج، گوجه فرنگی، توت فرنگی، برنج قهوه‌ای، گیاهان سبز و سبزیجات مانند کلم و اسفناج می‌باشند.
- مواد غذایی سرشار از فیبر و منیزیم: مصرف مواد غذایی که حاوی فیبر و منیزیم هستند می‌تواند به بهبود عملکرد روده و جلوگیری از یبوست کمک کند. مثالهایی از اینها شامل حبوبات، میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و مغزها می‌باشند.
نبایدها در رژیم غذایی واریس
در عوض باید از مصرف غذاهای نمکی، شکر و کربوهیدرات ساده که می‌توانند منجر به افزایش احتباس آب و التهابات در بدن شوند خودداری کرد. همچنین مراقبت از میزان مصرف نمک و مصرف مداوم آب اسانس می‌تواند به کنترل و پیشگیری از واریس کمک کند.
آیا در نهایت رگ‌های واریسی بعد از بارداری از بین می‌رود؟
جالب است بدانید که در دوران بارداری ورید‌های واریسی که ایجاد می‌شود، در عرض سه ماه شروع به فروکش نمودن می‌کند و به طور کامل ناپدید خواهد شد. با این وجود ممکن است در برخی از موارد رگ‌های واریسی ممکن است باقی بماند که در این حالت بهتر است از یک متخصص واریس کمک بگیرید
نکات مهم برای پیشگیری از واریس بعد از بارداری
مادران عزیز ممکن است در طول دوره بارداری با عوارض مختلفی مواجه شوند، اما با انجام چند مرحله ساده می‌توانند خطر ابتلا به واریس را کاهش دهند. رگ‌های واریسی آبی یا بنفش زمانی که نزدیک به سطح پوست به صورت برآمده قرار می‌گیرند، مشخص می شوند. فشاری که توسط رشد نوزاد در شکم و افزایش جریان خون از طریق رگها ایجاد می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد واریس شود. با ایجاد تغییراتی مثبت در سبک زندگی خود، می‌توانید جریان خون در بدن خود را بهبود بخشیده و با مصرف غذاهایی که تورم را کاهش می‌دهند، از بروز واریس جلوگیری کنید. با این وجود برای درمان قطعی واریس و جلوگیری از این مشکل، حتماً باید با یک پزشک متخصص عروق برای درمان واریس مشورت کنید.
کلام آخر
بد نیست بدانید که اکثر زنان در طول بارداری خود متوجه می‌شوند علائم واریس در بدن آنها تشدید می‌شود. چرا که با بزرگ شدن رحم فشار بر روی رگ بزرگ سمت راست افزایش خواهد یافت که در نتیجه سبب افزایش فشار بر روی رگ‌های پا می‌شود.همانطور که اشاره کردیم، سیاهرگ‌های پا بار اضافی به آنها وارد می‌شود و در نتیجه میزان پروژسترون نیز افزایش می‌یابد که در این حالت دیواره‌ی رگها بزرگ خواهند شد. اما نکته‌ی بسیار مهمی که در این رابطه وجود دارد این است که این بیماری وراثتی است.
بدین‌‌گونه که اگر در سایر افراد خانواده وجود داشته باشد، به احتمال زیاد شما را نیز درگیر خواهد کرد. اگر شما بتوانید روش درمانی مناسبی را برای درمان این بیماری انتخاب کنید به احتمال زیاد بعد از بارداری از شر این بیماری نجات خواهید یافت
