ورزش های مضر برای واریس | 6 ورزشی که واریس را بدتر میکنند
اگر واریس دارید یا در خانوادهتان سابقه واریس وجود دارد، انتخاب ورزش مناسب اهمیت زیادی دارد. بسیاری از افراد با نیت بهبود سلامتی و کاهش وزن، ورزش میکنند اما بدون اطلاع از اینکه برخی ورزشها میتوانند جریان خون وریدی را مختل کرده و واریس را بدتر کنند. در این مقاله، تمام نکات علمی و تجربی درباره ورزش های مضر برای واریس، خطرات، علت مضر بودن، جایگزینهای مناسب، نکات عملی قبل و بعد از ورزش، نظر متخصص واریس و سوالات پرتکرار شما توضیح داده شده است.
آیا ورزش در واریس خوب است یا بد؟
یکی از سوالات مهم کاربران این است: “اگر واریس دارم، ورزش کنم یا نه؟”
ورزش در واریس مفید است اما انتخاب نوع ورزش اهمیت زیادی دارد. برخی ورزشها باعث افزایش فشار در پاها، ایستایی خون و تشدید آسیب به دریچههای وریدی میشوند و وضعیت واریس را بدتر میکنند. در مقابل، ورزشهایی که گردش خون را تقویت میکنند و انقباض ملایم عضلات پا را ایجاد میکنند، مفید هستند.
چرا برخی ورزشها برای واریس مضر هستند؟
برای درک دلیل، باید بدانید واریس چگونه ایجاد میشود:
- وقتی دریچههای کوچک در رگها ضعیف میشوند، خون به جای بازگشت به قلب، در پاها جمع میشود.
- افزایش فشار داخل شکمی یا پاها جریان خون وریدی را کند میکند.
- حرکاتی که نیاز به تحمل وزن زیاد یا ایستادن طولانی دارند، فشار بیشتری به رگهای سطحی وارد میکنند.
بنابراین، ورزشهایی که باعث افزایش ناگهانی یا طولانیمدت فشار در پاها و لگن میشوند، برای واریس مضر هستند.
ورزش های مضر برای واریس کدامند؟
به طور کلی، این ورزشها میتوانند برای واریس مضر باشند:
- وزنهبرداری سنگین: باعث افزایش فشار داخل شکم و پاها شده و بازگشت خون را مختل میکند.
- اسکات و لانژ با وزنه سنگین: فشار زیادی روی پا و زانو وارد میکند و باعث تجمع خون در وریدها میشود.
- دویدنهای طولانی و پر سرعت: ضربههای مکرر به پاها و فشار ناشی از دویدن سریع میتواند جریان وریدی را مختل کند.
- ورزشهای ایستاده طولانی مانند بسکتبال و فوتبال حرفهای: ایستادن طولانی و حرکات جهشی موجب اختلال در تخلیه خون وریدی میشود.
- حرکات یوگای وارونه (Headstand): افزایش فشار خون در پاها هنگام بازگشت به حالت عادی.
- دوچرخهسواری در سربالایی با مقاومت بالا: نیاز به تحمل فشار زیاد و ماندن در یک وضعیت خم شده طولانی دارد.
چرا وزنهبرداری برای واریس مضر است؟
افراد زیادی در باشگاه میپرسند: آیا میتوانم با واریس، وزنه بزنم؟ وزنهبرداری سنگین یکی از ورزش های مضر برای واریس است زیرا:
- باعث افزایش فشار داخل شکم و ایجاد مانع در جریان خون وریدی میشود.
- ممکن است واریس پشت زانو یا واریس در کشاله ران را تشدید کند.
- خطر گشاد شدن بیشتر رگهای ضعیف و پارگی مویرگها را افزایش میدهد.
اگر علاقهمند به تمرین با وزنه هستید، باید از وزنههای سبک، تکرار بالا و حرکات نشسته استفاده کنید و قبل از شروع برنامه با متخصص واریس مشورت کنید.
آیا واریس باعث زانو درد میشود و ورزش میتواند آن را بدتر کند؟
بله. همانطور که در مقاله “آیا واریس باعث زانو درد میشود” توضیح داده شد واریس در ناحیه زانو میتواند باعث درد و فشار در مفصل زانو شود.
ورزشهایی مانند اسکات سنگین یا دویدن روی سطوح سخت، میتوانند فشار زانو را افزایش دهند، درد ناشی از واریس پشت زانو را بیشتر و یا روند درمان را کند کنند.
علائم واریس پا در زنان در حین ورزش
زنان به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی، بیشتر در معرض واریس هستند. برخی علائم که هنگام ورزش در زنان دچار واریس تشدید میشود:
- احساس سنگینی و درد در پاها
- تورم قوزک و ساق پا
- خارش یا سوزش پاها
- احساس درد و کشیدگی پشت زانو
اگر این علائم را هنگام ورزش تجربه میکنید، لازم است نوع و شدت ورزش خود را بررسی کنید.
ورزش های مضر برای واریس و جایگزینهای مفید آنها
| ورزش مضر برای واریس | دلیل مضر بودن | جایگزین مفید |
|---|---|---|
| وزنهبرداری سنگین | افزایش فشار داخل شکم | پیادهروی سریع، وزنه سبک با تکرار بالا |
| اسکات سنگین | فشار به پا و زانو | اسکات بدون وزنه یا با کش تمرینی |
| دویدن سریع و طولانی | فشار و ضربه به پاها | شنا یا دوچرخه ثابت با مقاومت کم |
| ایستادن طولانی | اختلال در گردش خون | پیادهرویهای کوتاه با استراحت |
| یوگای وارونه | تجمع خون در پاها | حرکات کششی ملایم |
| دوچرخهسواری سربالایی | فشار زیاد به پا و لگن | دوچرخهسواری روی سطح صاف |
بهترین ورزش برای واریس چیست؟
اکنون که با ورزشهای مضر آشنا شدید، احتمالاً میپرسید: “پس بهترین ورزش برای واریس چیست؟”
- شنا: بیوزنی در آب باعث تقویت عضلات پا بدون فشار به رگها میشود.
- پیادهروی سریع: کمک به پمپاژ خون از پاها به قلب میکند.
- دوچرخهسواری سبک: تقویت جریان خون بدون فشار.
- حرکات کششی ملایم: به بهبود گردش خون و کاهش درد کمک میکند.
- تمرینات کگل: برای افرادی که واریس در کشاله ران دارند، مؤثر است.
این ورزشها میتوانند به بهبود علائم، کاهش درد و جلوگیری از پیشرفت واریس کمک کنند.
نکات مهم قبل و بعد از ورزش برای افراد دچار واریس
برای پیشگیری از بدتر شدن واریس هنگام ورزش:
- از جوراب واریس طبی استاندارد استفاده کنید.
- قبل و بعد از ورزش، پاهای خود را بالا نگه دارید.
- آب کافی بنوشید تا گردش خون بهبود یابد.
- از گرم کردن قبل از ورزش غافل نشوید.
- پس از ورزش، کمپرس آب سرد روی پاها بگذارید تا التهاب کاهش یابد.
- اگر درد، تورم یا تغییر رنگ در پاها مشاهده کردید، با متخصص واریس مشورت کنید.
نقش تغذیه در پیشگیری از بدتر شدن واریس با ورزش
تغذیه نقش مهمی در تقویت عروق دارد. برای جلوگیری از آسیب به رگها هنگام ورزش:
- مصرف غذاهای غنی از ویتامین C و E (مرکبات، سبزیجات، مغزها)
- کاهش مصرف نمک برای جلوگیری از احتباس آب
- مصرف آب کافی و پرهیز از کمآبی
این اقدامات به حفظ سلامت رگها هنگام فعالیت کمک میکنند.
نقش متخصص واریس در مدیریت ورزش افراد دچار واریس
اگر واریس دارید و میخواهید ورزش کنید، بهتر است قبل از شروع برنامه ورزشی، وضعیت رگها توسط یک متخصص واریس بررسی شود. دکتر شهریار مالی، فوق تخصص جراحی عروق، توصیه میکند:
“ورزش یک ضرورت برای سلامتی است اما در واریس، نوع و شدت ورزش اهمیت دارد. معاینه، انجام داپلر و بررسی شدت واریس میتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.”
آیا در دوران بارداری ورزش باعث تشدید واریس میشود؟
واریس در دوران بارداری شایع است و برخی ورزشها ممکن است آن را تشدید کنند. ورزشهایی مانند ایروبیک شدید یا ایستادن طولانیمدت در دوران بارداری میتوانند واریس در کشاله ران و پاها را بدتر کنند.
بهترین ورزشها در بارداری برای جلوگیری از تشدید واریس شامل:
- پیادهروی آرام
- شنا
- حرکات کششی ملایم
جمع بندی مطالب ورزش های مضر برای واریس
ورزش برای مدیریت واریس ضروری است اما انتخاب اشتباه، میتواند وضعیت شما را بدتر کند.
- از ورزش های مضر برای واریس (وزنهبرداری سنگین، دویدن سریع و …) خودداری کنید.
- از ورزشهای مفید (شنا، پیادهروی، کشش ملایم) استفاده کنید.
- علائم واریس پا در زنان و مردان را هنگام ورزش جدی بگیرید.
- در صورت درد، تورم و تغییر رنگ پا، به متخصص واریس مراجعه کنید.
- مراقب واریس پشت زانو و زانو درد ناشی از واریس باشید و ورزش مناسب انتخاب کنید.
با رعایت این نکات، میتوانید از مزایای ورزش برای بهبود گردش خون بهرهمند شوید و از تشدید واریس جلوگیری کنید.