واریس یک بیماری ارثی است که متاسفانه علاوه بر بزرگسالان، کودکان را نیز مبتلا و درگیر میکند. اگرچه، خوشبختانه انواع واریس کودکان معمولاً به مرحله حاد و بحرانی نمیرسند. با این حال، اگر فرزند شما دارای رگهای پای برآمده است و یا سایر علائم مربوط به این بیماری را دارد، بهتر است حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
همچنین بهتر است بدانید که آگاهی در مورد علت، علائم و عوامل واریس پا در کودکان میتواند احتمال خطر در کودکان را تا 83 درصد کاهش دهد. به طور کلی، هرچه بیشتر دربارهی علت واریس در کودکان و واریس عنکبوتی در سنین پائین بدانید، میتوانید عوارض ناشی از این بیماری را کاهش دهید.
علت بوجود آمدن رگهای واریسی در کودکان
عموما ًخونی که به قلب برمیگردد، در جهت پایین به بالای پا و مخالف با نیروی گرانش جریان دارد. در حقیقت، دریچههای یک طرفهی ریزی که در درون لومن رگها قرار دارند، در ترکیب با انقباضات عضلانی طبیعی که با حرکت اتفاق میافتند، سبب این رخ داد و پمپاژ موفق خون به قلب میشوند.
لازم است بدانید که دریچههای وریدی موجود در رگهای پا، در نقش درهایی فعالیت میکنند که پس از عبور جریان خون بسته میشوند و مانع از بازگشت خون به عقب میشوند. به همین دلیل است که ضعیف شدن این این دریچهها سبب جریان برگشتی خون به عقب، این مشکل با عنوان رفلاکس وریدی شناخته میشود و در نهایت جمع شدن خون در رگها میشود.
علاوه بر این باید به این نکته توجه داشته باشید، زمانی که این دریچهها با نقص مواجه میشوند، خون به جای حرکت کردن به جلو در رگها باقی میمانند. به همین دلیل است که خون در رگها جمع شده و در نهایت منجر به افزایش فشار در لومن رگ میشود. در نتیجه این فشار، نهایتاً دیواره رگها دچار کشیدگی میشوند. این مشکل سبب بیماری به نام واریس یا گشادی رگها میشود.
بروز واریس کودکان در چه سنی شایعتر است؟
بیماری واریس کودکان ممکن است تنها در 14 تا 20 درصد مواقع، در دوران بلوغ بروز یابد. متخصصان معتقدند که تنها حدود 20% از افرادی که مبتلا به این بیماری هستند، ممکن است با مشکلات عملکرد تولید مثل مواجه شوند. این در حالی است که حدود 1% از کوکان زیر 10 سال به این بیماری مبتلا میشوند. لازم است بدانید از آنجایی که در سن بلوغ رشد بدن و اندام جنسی کودکان افزایش مییابد، در نتیجه، واریس در کودکان پسر و در بازه زمانی بلوغ بسیار شایعتر است.
در حقیقت، رشد سریع بیضهها در زمان بلوغ سبب افزایش جریان خون به بیضهها و در نتیجه افزایش فشار خون در رگهای خونی این اندام میشود. این اتفاق در نهایت سبب سفت شدن و گشاد شدن رگهای خونی را نیز به همراه خواهد داشت. افزایش اندازه رگهای خونی برای سازگاری با خون راکد، منجر به افزایش یافتن احتمال خطر برگشت خون از ورید مرکزی به مجرای دفران و در نهایت واریکوسل میشود. اگر میخواهید اطلاعاتی درباره درمان واریس بیضه بیشتر بدانید، مقاله عمل واریکوسل را مطالعه فرمائید.
انواع واریس کودکان
همانطور که پیش از این نیز بیان کردیم، بسیاری از افراد اینطور گمان میکنند که واریس و سایر مشکلات وریدی تنها در افراد بزرگسال رخ میدهد. در حالی که در بسیاری از مواقع این شرایط عموماً در اثر یک نوع اختلال ارثی رخ میدهد که میتواند هم در کودکان، هم در نوجوانان و هم در افراد بزرگسال بروز یافته و سبب ایجاد بیماری واریس شود. نکته بسیار مهمی که در مبحث واریس کودکان باید به آن توجه داشته باشید این است که بسیاری از والدین اصلا از وجود بیماری به نام واریس کودکان اطلاعی ندارند.
در واقع، چون والدین اطلاعاتی در مورد بروز این بیماری در کودک خود ندارند و فکر نمیکنند که کودکان نیز میتوانند مبتلا به واریس شوند، در نتیجه به رگهای برآمده پا کودک توجهای نمیکنند. در حقیقت به همین دلیل است که در برخی از کودکان مبتلا به رگهای واریسی، ممکن است بیماری به مدت چند سال کشف نشود و به مرور زمان پیشرفت کرده و به مرحله حاد و خطرناک برسد. علاوه بر موارد ژنتیکی، اضافه وزن نیز در هر سنی میتواند احتمال خطر ابتلا به مشکلات وریدی را افزایش دهد. از جمله انواع واریس در کودکان میتوان به واریس پا در کودک، واریس صورت در کودکان، واریس مری در کودکان و واریس بیضه در کودکان اشاره کرد.
علائم واریس در کودکان
بهتر است به این موضوع توجه داشته باشید که رگهای واریسی همیشه در سطح پوست قابل مشاهده نیستند. علائم واریس پا در کودکان شامل طیف وسیعی از علائم مختلف است. این علائم در بهترین شرایط عبارتند از، درد و سنگینی و گرفتگی عضلات پا در خواب و در موارد حادتر شامل سندروم پای بی قرار و حتی زخمهای وریدی نیز میتوانند باشند.
این در حالی است که اگر رگهای واریسی قابل مشاهده نباشند، هر یک از این علائم میتواند مشاهده شوند. علاوه بر این، در صورت وجود بیماری زمینهای و یا مشکل جدی در سلامت کودک، تا زمانی که هر شکلی از درمان شروع نشود، علائم در فرد شدت خواهد یافت.
تشخیص واریس کودکان
به منظور تشخیص انواع واریس پا در کودکان، پزشکان در ابتدا دستور به گرفتن یک سونوگرافی داپلکس یا اصطلاحاً داپلر از رگهای پای کودک در حالت ایستاده میدهند. این سونوگرافی به پزشکان این امکان را میدهد تا در مورد وجود و یا عدم وجود مشکلات وریدی در زیر پوست و ابتلای کودک به واریس کودکان مطمئن شوند. علاوه بر این، پزشکان از نتایج سونوگرافی پا به منظور تشخیص نارسایی وریدی نیز استفاده میکنند.
درمان واریس در کودکان
نکته بسیار مهمی که باید در مورد بیماری واریس در کودکان بدانید این است که تمامی رگهای واریسی نیاز به درمان ندارند. در اغلب موارد بیشترین و مطلوبترین نوع درمان برای کودکان مبتلا به واریس، درمانهای غیر تهاجمی و یا نهایتاً کم تهاجمی است. با این حال باید بدانید، زمانی که بیماری باعث ایجاد ناراحتی در کودک شود، بهترین گزینهی درمانی برای کودکان معمولاً مشابه با افراد بزرگسال است. خوشبختانه با تشخیص و درمان زودهنگام واریس پا در کودکان، میتوان به طور چشمگیری مانع از بروز عوارض در کودک شد.
سخن پایانی
ما در این مطلب تلاش کردیم به معرفی بیماری واریس در کودکان، علائم، درمان این بیماری و هر آنچه که لازم است در این مورد بدانید، بپردازیم. در صورتی که شما نیز در این مورد سوال و یا اطلاعاتی دارید و یا میخواهید با متخصص واریس در ارتباط باشید، لطفاً در قسمت نظرات با ما و مخاطبانمان به اشتراک بگذارید.