یائسگی عوارض گوناگونی دارد. ازجمله این عوارض میتوان به کاهش میل جنسی، آسانتر شدن افزایش وزن، کاهش کلسیم و پوکی استخوان اشاره کرد. یکی دیگر از عوارض مهم یائسگی بیشتر شدن احتمال واریس شدن رگهاست. برای پی بردن به ارتباط بین یائسگی و واریس، این مطلب را تا انتها بخوانید.
تغییرات هورمونی در دوران یائسگی
یائسگی شامل دو مرحله میشود:
پیشیائسگی
پیشیائسگی معمولاً بین سنین ۴۵ تا ۵۰ سال اتفاق میافتد. در این دوران، هورمونهای جنسی پروژسترون و استروژن دچار کاهش و نوسان میشوند که این موضوع منجر به نامنظم شدن چرخه قاعدگی میگردد. علاوه بر این، کاهش این هورمونها میتواند باعث بروز علائمی مانند خشکی واژن، تغییرات خلقی، اختلالات خواب و کاهش میل جنسی شود.
یائسگی
یائسگی به معنی قطع شدن کامل قاعدگی است. درصورتیکه از قاعدگی قبلیتان ۱۲ ماه میگذرد، یعنی دچار یائسگی کامل شدهاید. در دوران یائسگی کامل، دیگر قاعدگی اتفاق نمیافتد و امکان بارداری و تولیدمثل وجود ندارد. در این دوران، تولید هورمونهای استروژن و پروژسترون بهطور کامل متوقف میشود. علائم یائسگی کامل شامل مواردی مثل اختلالات خواب، گر گرفتن و سرخ شدن، پوکی استخوان، افسردگی، کمپشت شدن یا ریزش موهای پا و تپش قلب میشود.
| علائم پیشیائسگی | علائم یائسگی |
| خشکی واژن، تغییرات خلقی، اختلالات خواب و کاهش میل جنسی | اختلالات خواب، گر گرفتن و سرخ شدن، پوکی استخوان، افسردگی، کمپشت شدن یا ریزش موهای پا و تپش قلب |
پیامدهای یائسگی بر سلامت عروق
نقش استروژن در سلامت عروق از اهمیت ویژهای برخوردار است. هورمون استروژن در تنظیم سطح کلسترول و چربی خون و در کاهش التهاب نقش مهمی را ایفا میکند. به همین دلیل، با کاهش سطح استروژن در یائسگی، احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی افزایش پیدا میکند.
علاوه بر این، کاهش سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون در بدن منجر به کم شدن انعطافپذیری یا سخت شدن رگها و شریانها و تضعیف دیواره آنها میشود. این موضوع میتواند باعث بروز برآمدگی یا واریس شدن رگها گردد. بدین ترتیب، یائسگی و واریس باهم مرتبط هستند.
آشنایی با منابع استروژن | یائسگی و واریس
برای افزایش سطح استروژن، راهکارهای متنوعی وجود دارد. بهترین روش افزایش سطح استروژن، داشتن سبک زندگی و رژیم غذایی سالم است. کنترل استرس، داشتن یک برنامه خواب منظم و کنترل وزن از عوامل مؤثر در افزایش سطح استروژن به شمار میروند. برخی مواد غذایی نیز میتوانند به افزایش سطح استروژن کمک کنند که به آنها میپردازیم:
تخم کتان
تخم کتان از سویا نیز فیتواستروژن بیشتری دارد و بنابراین، یکی از غنیترین منابع آن به شمار میرود. علاوه بر این، تخم کتان امگا ۳ و فیبر زیادی دارد و به کنترل کلسترول کمک میکند. پودر تخم کتان را میتوانید با اضافه کردن آن به کیک، بیسکویت، غلات صبحانه و یا ماست میل کنید.
سویا
سویا سرشار از استروژن است. این ماده غذایی دارای ایزوفلاون است که یکی از انواع فیتواستروژن ها محسوب میشود. میتوانید آجیل سویای رست شده را همراه خود داشته باشید و در مواقع گرسنگی مصرف کنید.
کنجد
کنجد از منابع غنی لیگنان محسوب میشود و به تنظیم سطح استروژن کمک میکند. این ماده غذایی همچنین حاوی فیبر غذایی و انواع ویتامینها و مواد معدنی است. با کنجد میتوانید تاهینی درست کنید و یا آن را به سبزیجات سرخشده اضافه کنید.
توفو
توفو از دانههای خشکشده سویا تهیه میشود و سرشار از استروژن و پروتئین است. برای مصرف این ماده غذایی میتوان آن را در سوپ یا سالاد اضافه کرد و یا آن را با سبزیجات تفت داد.
بهترین رژیم غذایی در دوران یائسگی رژیمی است که میوه و سبزیجات، حبوبات، سویا و موادی که آهن، کلسیم و فیبر زیادی دارند را شامل شود. ارتباط بین یائسگی و واریس را در قسمت بعدی بیشتر شرح میدهیم.
تغییرات بدنی در دوران یائسگی و واریس
استروژن نقش مهمی در کنترل چربی دارد. به همین دلیل، کاهش استروژن در دوران یائسگی میتواند باعث افزایش وزن شود. افزایش وزن ارتباط مستقیمی با واریس دارد؛ زیرا با اضافه شدن وزن، رگها وزن بیشتری را متحمل میشوند. این موضوع میتواند باعث برآمدگی یا واریس شدن رگها شود.
همانطور که گفته شد، سطح استروژن و پروژسترون ارتباط مستقیمی با سلامت عروق دارد. کاهش سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون باعث سخت شدن و تضعیف رگها و شریانها میگردد. علاوه بر این، کاهش این هورمونها میتواند در عملکرد دریچههای سیاهرگ اختلال ایجاد کند و باعث تجمع خون در وریدهای موجود در پا شود. این موضوع میتواند باعث بروز واریس پشت زانو گردد.
واریس و تورم لنفاوی باهم ارتباط دارند. البته، تورم لنفاوی میتواند به دلیل واریس یا بهطور کاملاً مستقل از آن رخ دهد.
ارتباط تغییرات سبک زندگی با افزایش خطر واریس
ازآنجاییکه سطح استروژن و واریس مرتبط هستند، میتوان ارتباط تغییرات سبک زندگی با افزایش خطر واریس را حدس زد. با بیشتر شدن استرس، افزایش وزن و بروز اختلالات خوابی، سطح استروژن کاهش و احتمال بروز واریس بیشتر میشود. داشتن سبک زندگی و تغذیه سالم از مهمترین راهکارهایی برای پیشگیری از واریس در یائسگی محسوب میشوند. همچنین، برای پیشگیری یا درمان واریس میتوانید به متخصص واریس مراجعه کنید. توجه به این نکته مهم است که یائسگی لزوماً منجر به واریس نمیشود. با انجام راهکارهای پیشنهادشده در این مطلب میتوان از ابتلا به واریس جلوگیری کرد، علیرغم اینکه یائسگی و واریس با هم مرتبط هستند.
ورزش و واریس
ورزش میتواند برای سالم نگهداشتن سیاهرگها مفید واقع شود. دراینبین، برخی ورزشها برای واریس مناسب و برخی دیگر نامناسب هستند. ازجمله ورزشهای نامناسب برای واریس میتوان به دویدن، وزنهبرداری و درازنشست اشاره کرد.
از طرفی ورزشهایی که تأثیر کمتری بر بدن دارند، برای واریس مناسب هستند. ازجمله این ورزشها میتوان به دوچرخهسواری و پیادهروی اشاره کرد. این ورزشها به غیر از افرادی که دچار یائسگی هستند، برای واریس سالمندان نیز میتوانند مفید واقع شوند.
| ورزشهای مناسب برای واریس | ورزشهای نامناسب برای واریس |
| دوچرخهسواری و پیادهروی | دویدن، وزنهبرداری و درازنشست |
جمعبندی یائسگی و واریس
با خواندن این مطلب با ارتباط بین واریس و یائسگی و همچنین با راههایی برای پیشگیری و درمان واریس در دوران یائسگی آشنا شدیم. لطفاً شما هم نظر خود را درباره این مطلب با ما در میان بگذارید.
