
واریس و ناباروری مردان | آیا واریس موجب ناباروری میشود؟
ناباروری حالتی است که در آن یک زوج، پس از حداقل یک سال تلاش، موفق به باروری نشوند. علت این مشکل میتواند از سمت خانم یا آقا باشد. ناباروری در مردان هم مشکل شایعی است و جالب است بدانید که واریس و ناباروری مردان، ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. در واقع بروز واریس در آقایان میتواند مشکلات جدی در تعداد و حرکت اسپرمها ایجاد کند و مرد را نابارور سازد. البته این بیماری در اثر نوع خاصی از واریس ایجاد میشود که در این مطلب آن را به طور کامل، به همراه راههای درمانی بررسی خواهیم کرد.
انواع واریس در مردان
واریس یک بیماری است که در آن سیاهرگهای بدن متورم شده و جریان خون در آنها با اختلال مواجه میشود. این بیماری میتواند در عروق مختلف بدن رخ دهد. اما متداولترین نوع آن در میان مردان، واریس پا و واریس بیضه یا واریکوسل است که در این قسمت آنها را بررسی میکنیم.

- واریس کشاله ران: واریس در کشاله ران حالتی است که رگهای پا و بهخصوص کشاله رانها، پیچخورده و متورم شدهاند و رفتوبرگشت خون در آنها بهدرستی صورت نمیگیرد. این واریس خود حالتهای متفاوتی دارد و یکی از آنها واریس عنکبوتی است. در این حالت، رگها در هم پیچ میخورند و به شکل تارعنکبوت در میآیند. از خطرات واریس پا میتوان به میتوان به احساس درد شدید و ایجاد اختلال در عملکردهای روزانه، بروز زخم و خونریزی و لختهشدن خون اشاره کرد.
- واریس بیضه: واریس بیضه یکی دیگر از انواع شایع واریس در آقایان است و با ایجاد شایعترین ناباروری قابلدرمان ارتباط دارد. بیضهها پر از رگهای کوچک هستند و عملکردهای حیاتی در باروری دارند. در واریس بیضه، وریدهای بیضه متورم شده و در حرکت خون و اسپرم مشکلاتی را ایجاد میکنند. در ادامه این بیماری را به طور دقیقتری بررسی خواهیم کرد.
آشنایی با واریکوسل و ارتباط آن با ناباروری
واریکوسل به معنای ایجاد رگهای واریس در بیضههاست. واریس و ناباروری مردان ارتباط مستقیمی دارند. در واقع واریس در بیضه، در جریان خون بیضهها اختلال ایجاد کرده و دمای این ناحیه را نیز بالاتر میبرد. دمای بیضهها نقش بسیار مهمی در سلامت و کیفیت بیضهها دارد. با افزایش دما، تعداد و کیفیت اسپرمها کاهش قابلتوجهی پیدا کرده و منجر به ایجاد ناباروری میشود. انواع واریس بیضه به شرح زیر هستند:
- واریکوسل درجه یک: واریکوسل درجه یک که خفیفترین نوع واریس در بیضه است و به آن واریس گرید یک هم گفته میشود، حالتی است که قابلمشاهده نیست و درد نداشته یا دردهای بسیار خفیفی را ایجاد میکند. این بیماری با استفاده از مانور والسالوا توسط متخصص واریس قابلتشخیص است.
- واریکوسل درجهدو: واریکوسل درجهدو یا گرید دو، حالتی است که احتمالاً درد و سوزش بیشتری ایجاد میکند. در این حالت متورمشدن بیضه با چشم قابلتشخیص نیست اما با لمس آن میتوان به تورم رگها پی برد. در این حالت، پزشک بهراحتی بیماری را تشخیص میدهد.
- واریکوسل درجه سه: شدیدترین نوع واریس بیضه که احتمال ناباروری را بالاتر میبرد، گرید سه است. این نوع واریس، درد و سوزش شدیدی ایجاد میکند و بهراحتی قابلمشاهده و تشخیص است.
علایم واریکوسل و تشخیص آن
همانطور که اشاره شد، واریکوسل در مراحل خفیف ممکن است بدون نشانه و علامت باشد، اما در مراحل پیشرفتهتر، علائمی به شرح زیر ایجاد میکند:
- دردهای مبهم و متمایز در بیضه که حالتی شبیه به گرفتی و تیرکشیدن دارند و معمولاً با درازکشیدن بهبود پیدا میکنند.
- احساس التهاب و تورم در خود بیضه و یا کیسه بیضهها، احساسی شبیه به وجود توده
- بهوجودآمدن تودههای قابللمس در بیضهها
- تلاشهای ناموفق برای بارداری (پس از گذشت حداقل یک سال تلاش)
برای تشخیص واریکوسل هم باید به پزشک مراجعه کرد. متخصص با استفاده از روشهای زیر، انواع واریس بیضه را به طور قطعی تشخیص میدهد.
- معاینه فیزیکی: معاینه فیزیکی برای تشخیص واریس و ناباروری مردان که به آن مانور والسالوا هم گفته میشود، فرایندی است که در آن پزشک از شما میخواهد یکنفس عمیق بکشید و سپس با بسته نگهداشتن دهان و بینی، حالتی شبیه فشارآوردن ایجاد کنید. این حالت به پزشک کمک میکند تا وریدهای متورم و بزرگ شده را راحتتر تشخیص دهد.
- آزمایش خون: کاهش هورمون مردانه و واریس در مردان ارتباط مستقیمی با یکدیگر دارند. به همین دلیل پزشک برای تشخیص این بیماری ممکن است آزمایش خون را تجویز کند. در این آزمایش سطح هورمونهای جنسی مختلف مانند تستوسترون و FSH(هورمون محرک فولیکولی) اندازهگیریشده و تشخیص دقیق صورت میگیرد.
- سونوگرافی لگن: یکی دیگر از راههای تشخیص واریس، تجویز سونوگرافی لگنی است. در این روش با استفاده از پروبهای سونوگرافی از لگن و بیضهها تصویربرداری میکنند. سپس پزشک با بررسی دقیق تصویر وریدهای بیضه به تشخیص و درمان بیماری میپردازد.

درمان واریس و ناباروری مردان
درمان واریکوسل بسته به شدت و درجه آن متفاوت خواهد بود. در موارد خفیف، ممکن است درمانهای خانگی کافی باشند و بیماری را به طور کامل درمان کنند. این درمانها میتوانند شامل استفاده از داروهای ضدالتهاب، پوشیدن لباسهای آزاد و خودداری از پوشیدن لباسهای تنگ بهخصوص لباس زیر و استفاده از کیسههای یخ است. در موارد شدیدتر ممکن است عمل واریکوسل و راهکارهای درمانی دیگر تجویز شوند.
- عمل جراحی واریکوسل: واریکوسلکتومی که در واقع عمل جراحی مخصوص بیضه است، یکی از قویترین راهکارهای درمانی و در واقع درمان قطعی واریس در بیضه است. در این روش سیاهرگهایی که کاملاً آسیبدیدهاند و قابلدرمان نیستند توسط جراح بریده میشوند و انتهای آنها بسته میشود. این درمان به هدایت جریان خون به رگهای سالم کمک کرده و با بهبود گردش خون، سلامتی را به بیضهها باز میگرداند.
- مسدودکردن رگها با روشهای غیرجراحی: روشهای کم تهاجمیتری هم وجود دارند که میتوانند سیاهرگهای آسیبدیده و واریسی شده را مسدود کرده و به بهبود واریس و ناباروری مردان کمک کنند.
- استفاده از داروها: هرچند که داروی خاصی برای جلوگیری یا درمان قطعی واریس در بیضه وجود ندارد. تحقیقات نشان داده است که دارو درمانی برای واریس مردانه میتواند در بهبود علائم آن و یا کاهش درد و سوزش تأثیر بسزایی داشته باشد. به طور مثال اگر علت بوجودآمدن واریکوسل اختلال در هورمونهای مردانه بوده باشد، تجویز داروهای هورمونی میتواند به کاهش مشکل کمک کند. داروهای ضدالتهاب و انواع مسکنها هم میتوانند درد و تورم را در این ناحیه کاهش دهند.
جمعبندی
در این مطلب به بررسی کامل واریس بیضه و ارتباط آن با نازایی در مردان و همچنین راهکارهای درمانی پرداختیم. این بیماری در شرایط خفیف ممکن است اصلاً ناباروری ایجاد نکرده و مشکل خاصی هم ایجاد نکند. در صورت پیشرفت بیماری هم راهکارهای درمانی متنوعی برای آن وجود دارد و ناباروری که به سبب آن ایجاد میشود، قابلدرمان است. برای همین درصورتیکه به این بیماری مبتلا هستید، نگران نباشید و اطمینان داشته باشید که درمان خواهید شد. در صورت داشتن هرگونه ابهام و سؤال نیز میتوانید با ما تماس بگیرید.