واریس معده یکی از بیماری‌های مرتبط با دستگاه گوارش است که اغلب اوقات با علائم خونریزی خودش را نشان می‌دهد. وریدهای گشاده شده در ناحیه معده موجب بروز این بیماری می‌شوند. اغلب افرادی که دچار این بیماری می‌شوند، سابقه ابتلا به بیماری‌های کبدی شدید را دارند. در این مطلب قصد داریم به بررسی این بیماری بپردازیم و علائم و روش درمان آن را به طور کامل بررسی کنیم. برای آشنایی با این بیماری تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
واریس معده چیست؟ آشنایی با انواع واریس معده
گشاد‌شدن رگ‌های موجود در بافت معده و غیرطبیعی‌شدن رگ‌های این عضو بدن، تحت عنوان بیماری واریس در معده شناخته می‌شود. اگر سیاهرگی که خون را از اندام گوارشی به کبد می‌برد، دچار افزایش فشار شود، باعث بروز مشکلاتی مانند واریس در معده می‌شود. انواع واریس در معده شامل دو دسته GOV1 و GOV2 می‌شود. واریس نوع GOV1 از انحنای معده به وجود می‌آید و در قسمت بالای اتصال معده به مری امتداد پیدا می‌کند. واریس نوع GOV2 در قسمت فوندوس معده قرار می‌گیرد و به شکل واریس مری به سمت ناحیه مری، گسترش پیدا می‌کند.
دلایل ابتلا به واریس معده چیست؟
از اصلی‌ترین دلایل ابتلا به این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کلیه بیماری‌هایی که موجب التهاب در کبد می‌شوند.
- کبد چرب و آسیب‌های وارده به کبد که موجب نارسایی کبدی شوند.
- اختلال‌های مجاری صفراوی که تحت عنوان سیروز صفراوی شناخته می‌شوند.
- عفونت‌های ناشی از ابتلا به هپاتیت نوع B یا C
- وجود لخته خون در ورید پورتال یا ورید طحال
- مشکلات کبدی ناشی از مصرف الکل
- شایع ترین علت ابتلا به واریس معده، سیروز کبدی است.
علائم واریس معده و تفاوت واریس معده و مری
در اغلب موارد واریس فوندوس معده علائم خاصی ندارد تا زمانی که خونریزی و نشانه‌های آن در بدن دیده شود. پس آن بیمار علائمی مانند استفراغ خونی، مدفوع سیاه رنگ، ناراحتی و درد در ناحیه شکم، کاهش وزن، نفخ و احساس سیری، ضعف بدنی و احساس خستگی را در خود مشاهده می‌کند. در صورت مشاهده یک یا چند مورد از این علائم باید هر چه سریع‌تر به پزشک متخصص واریس مراجعه شود. افرادی که به واریس مری مبتلا هستند، علائم بیماری واریس در معده را با شدت کمتری تجربه می‌کنند. از این نکته به عنوان عمده‌ترین، تفاوت واریس در معده و مری یاد می‌شود.
تشخیص واریس معده
برای تشخیص دقیق این بیماری، پزشک از روشهای تشخیصی و آزمایش‌های مختلف استفاده می‌کند. برخی از روشهای تشخیصی برای این بیماری در زیر آورده شده است:
- آندوسکوپی: با استفاده از آندوسکوپی، داخل معده و مری بررسی می‌شود و رگ‌های گشاد شده و واریسی تعیین و اندازه‌گیری می‌شوند.
- رادیولوژی: روشهای رادیولوژی از قبیل سی‌تی‌اسکن و آنژیوگرافی، تصاویر دقیقی از رگ‌های واریسی معده نشان می‌دهند.
- آزمایش خون: با استفاده از آزمایش خون، عملکرد کبد ارزیابی می‌شود و ناهنجاری‌های مربوط به لخته شدن تعیین می‌شود.
روشهای درمان واریس معده
پزشک برای درمان این بیماری معمولا از دارو درمانی یا جراحی استفاده می‌کند. داروهایی وجود دارند که می‌توانند فشار پورتال را کاهش دهند و خونریزی ناشی از واریس را کمتر کنند. در واقع این نوع داروها جریان خون به واریس را کاهش می‌دهند تا از شدت بیماری کاسته شود. در مواردی که رگ‌های واریسی معده در وضعیت نامساعدی هستند، پزشک جراحی را توصیه می‌کند. گاهی اوقات در جراحی، عروق درگیر شده، تخلیه می‌شوند و گاهی اوقات نیز مسیر رگ خونی تغییر داده می‌شود.
باند لیگاسیون واریس معده، یک روش درمان واریس در معده است که در آن یک آندوسکوپ یا ابزار بصری وارد مری می‌شود و رگ واریسی گرده زده می‌شود. این کار موجب قطع شدن خونریزی می‌شود. اما نکته‌ای که در این روش حائز اهمیت است این است که رگ واریسی باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا امکان انجام این عمل فراهم شود.
در روش دیگر از چسب واریس یا چسب سیانواکریلات استفاده می‌شود. با استفاده از این چسب مخصوص، خونریزی رگ واریسی متوقف می‌شود. چسب واریس با استفاده از یک آندوسکوپ وارد معده می‌شود و به محل واریس تزریق می‌گردد. چسب در تماس با خون با سرعت پلیمریزه می‌شود و یک لخته جامد در محل واریس تشکیل می‌شود. این لخته جلوی خونریزی را می‌گیرد و رگ واریسی را می‌بندد.
در کنار این روش‌ها پزشک داروهایی مانند پروپرانولول و نادولول را برای پیشگیری از خونریزی تجویز می‌کند. همچنین رعایت رژیم غذایی مناسب و تحرک روزانه جزو اقدامات تکمیلی است که می‌تواند به روند درمان این بیماری و جلوگیری از پیشروی آن کمک کند.
درمان گیاهی واریس معده
بیماری واریس در معده یک بیماری جدی و خطرناک است. بنابراین اگر فردی به این بیمایر مبتلا شده باشد باید به پزشک متخصص مراجعه کند تا اقدامات جدی برای او انجام شود. بنابراین برای این بیماری، درمان گیاهی به تنهایی نمی‌تواند اثربخشی کافی داشته باشد. اما استفاده از برخی درمان‌های گیاهی و راهکارهای طب سنتی در کنار اقدامات پزشکی می‌تواند کمک‌کننده باشد. مصرف زردچوبه به عنوان یک ضد التهاب می‌تواند در این زمینه بسیار کمک‌کننده باشد.
غذاهای مفید برای واریس معده
یکی از غذاهای مفید برای این بیماری، غذاهای پر فیبر است. غذاهایی مانند غلات، میوه و سبزی جزو غذاهای پر فیبر هستند که می‌تواند به بهبود وضعیت گوارش بیمار کمک کنند و از یبوست بیمار جلوگیری کنند. یبوست می‌تواند بیماری واریس معده را تشدید کند. بنابراین مصرف غذاهایی که مانع از ایجاد یبوست شود، بسیار حائز اهمیت است.
غذاهای مفید دیگر در این بیماری، پروتئین‌های بدون چربی هستند. از آنجا که این بیماری بر پایه بیماری‌های کبدی شکل می‌گیرد، مصرف غذاهایی که برای کبد مفید هستند، می‌تواند در بهبود این بیماری نیز موثر باشد. مرغ، ماهی و انواع حبوبات جزو پروتئین‌های بدون چربی هستند که مواد مغذی کبد را تامین کنند و به بهوبد عملکرد آن کمک کنند.
مورد مهم دیگر که باید به آن توجه شود، مصرف غذاهای کم نمک است. نمک موجب افزایش فشار خون می‌شود. درنتیجه فشار را در رگ‌های واریسی افزایش می‌دهد و بیماری را تشدید می‌کند. بنابراین همواره باید غذاهای کم نمک در رژیم روزانه بیماران قرار بگیرد.
کلام آخر
در این مطلب با واریس در معده، علائم و روشهای درمان آن آشنا شدیم. به خاطر داشته باشید رعایت رژیم کم کالری و تحرک روزانه در پیشگیری از ابتلا به این بیماری موثر است. بنابراین برای جلوگیری از ابتلا به واریس در معده به سبک زندگی خود و رعایت رژیم مناسب اهمیت دهید.
