یکی از سؤالات رایج در دنیای پزشکی این است که ارتباط واریس و سندرم پای بیقرار چیست؟ علائمی که در بیماری واریس مشاهده میشود، تا حد زیادی به علائم سندروم پای بیقرار یا RLS (Restless leg syndrome) شبیه است. در هر دو بیماری، فرد هنگام استراحت و خواب احساس ناراحتی کرده و علائمی مثل سوزش و خزیدن را در پاهای خود احساس میکند. البته سندروم پاهای بیقرار میتواند علامت ثانویه یک بیماری باشد.
بههرحال تلاشهای زیادی توسط محققان برای درک ارتباط این دو بیماری انجام شده است. ما در مقاله حاضر، این موضوع پزشکی را بررسی کردهایم. اگر نگران سلامتی خود هستید و اطلاعات بیشتری در این زمینه میخواهید، ما را تا انتها همراهی کنید.
واریس چیست؟
واریس یا Varicose veins بهعنوان یک بیماری نسبتاً شایع، در رگهای خونی اتفاق میافتد. افراد مسن، افراد چاق و زنان (بهویژه زنانی که تجربه بارداری داشتهاند)، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. علائم واریس در بدن هر فردی میتواند متفاوت باشد؛ اما معمولاً با احساس گزگز و سوزش در پاها همراه است.
علت بوجود آمدن رگهای واریسی
واریس زمانی اتفاق میافتد که دیواره سیاهرگها در بدن ضعیف میشود. همانطور که فشارخون در سیاهرگ بالا میرود، دیوارههای ضعیف شده، امکان بزرگتر شدن سیاهرگ را به وجود میآورند. زمانی که سیاهرگ بزرگ و کشیده میشود، دریچههای رگ که با هر ضربان قلب باز و بسته میشوند، نمیتوانند آنطور که باید کار کنند. بنابراین خون در رگ جمع میشود و باعث تورم، برآمدگی و پیچش رگ میگردد. دیوارههای رگ و دریچهها ممکن است به دلایل مختلفی ضعیف شوند، از جمله:
- پیری طبیعی
- ایستادن برای مدت طولانی
- هورمونها
- اضافهوزن
اغلب، رگهای واریسی در نیمه پایینی بدن و معمولاً روی ساق پا و مچ پا ایجاد میشوند. این رگها ممکن است در ناحیه لگن نیز ایجاد شوند (واریس بعد از بارداری)؛ بهخصوص در افرادی که بچهدار شدهاند. در برخی موارد نیز با واریس پشت زانو مواجه میشویم. با ادامه مقاله ارتباط واریس و سندرم پای بیقرار همراه ما باشید.
علائم ابتلا به واریس
قابلتشخیصترین علامت رگهای واریسی، سیاهرگ آبی یا بنفشی است که زیر سطح پوست قرار دارد. علائم واریس عبارتاند از:
- رگهای برآمده: رگهای پیچخورده، متورم و طنابمانند که اغلب آبی یا بنفش هستند، از علائم واریس بهحساب میآیند. این رگها درست در زیر سطح پوست پا شما ظاهر میشوند و میتوانند بهصورت خوشهای رشد کنند.
- پاهای سنگین و بی حسی پاها ناشی از واریس: در صورت بروز واریس در فرد، ممکن است عضلات پاها احساس خستگی، سنگینی یا سستی کنند؛ بهویژه پس از فعالیت بدنی.
- خارش رگهای واریسی: ناحیه اطراف ورید واریسی ممکن است خارش داشته باشد.
- درد: فرد مبتلا به واریس در پاهای خود بهویژه در پشت زانو، احساس درد دارد.
- تورم: پاهای شما ممکن است با وجود واریس متورم شوند و ضربان داشته باشند. لازم به ذکر است که به دلیل تأثیر سرما بر واریس، با کمپرس سرد میتوان تورم را کاهش داد.
- تغییر رنگ پوست و ایجاد زخم: اگر واریس درمان نشود، میتواند باعث تغییر رنگ پوست شما شود. رگهای واریسی شدید میتوانند باعث ایجاد زخمهای وریدی (زخم باز) روی پوست شما شوند.
سندروم پای بیقرار چیست؟
سندرم پای بیقرار یا RLS مشکلی (اختلالی) است که سیستم عصبی و ماهیچهها را تحتتأثیر قرار میدهد. این بیماری باعث ایجاد احساسات ناخوشایند در پاهای فرد میشود. احساسات رایج به شرح زیر است:
- احساس خزیدن چیزی در پا
- سوزنسوزنشدن
- کشیدهشدن
- سوزش
- خارش
- درد خفیف
فرد مبتلا به RLS معمولاً این احساسات را در ساق پا دارد؛ اما ممکن است در هر جایی از ران تا مچ پا آنها را احساس کند. ممکن است RLS یک یا هر دو پای فرد را درگیر کند و یا در مواردی در بازوها خود را نشان دهد. فردی که با RLS درگیر است، میل مقاومتناپذیری برای حرکتدادن اندام آسیبدیده در هنگام بروز احساسات آزاردهنده دارد، علامتی که ارتباط واریس و سندرم پای بیقرار را نشان میدهد.
درواقع، حرکتدادن برای مدت کوتاهی احساسات ناخوشایند را تسکین میدهد. این احساسات ناخوشایند باعث ایجاد مشکلات خواب میشوند و این امر، خستگی شدید در طول روز را بهدنبال دارد. علل بروز بیقراری در پاها هنوز ناشناخته هستند. در برخی موارد اعتقاد بر این است که سندروم پای بیقرار یک پدیده ارثی است.
در برخی موارد نیز با آسیب عصبی در پاها مرتبط است که میتواند ناشی از دیابت، مشکلات کلیوی، کمبود آهن، مصرف برخی داروها، بارداری، اختلالات خواب و اعتیاد به الکل باشد. این موارد میتواند باعث ایجاد انواع سندروم پای بیقرار شوند.
علائم سندروم پای بیقرار
در صورت ابتلا به سندروم پای بیقرار، وقتی برای مدت طولانی دراز میکشید یا مینشینید، احساسات ناخوشایند ایجاد میشوند. این موضوع نشان میدهد که شما درگیر RLS شدهاید. مواردی وجود دارند که نشاندهنده درگیری ما با RLS هستند. در ادامه میتوانید آنها را بخوانید.
- نیاز به حرکتدادن پاها برای تسکین موقت علائم
- کشش پا یا خمکردن آن
- مالش پاها
- بلندشدن و قدمزدن
- بدتر شدن علائم آزاردهنده هنگام درازکشیدن؛ بهویژه هنگام تلاش برای به خوابرفتن در شب
- احساس ناراحتی بیشتر در اواخر روز و شب
درمان سندروم پای بیقرار
اولین اقدامی که توسط پزشک انجام میشود، بررسی اختلالات زمینهای است که باعث ایجاد RLS شدهاند. راههای جلوگیری از بیقراری در پاها در ادامه آمده است:
- داشتن خواب کافی و سالم
- توقف فعالیتهایی که علائم را بدتر میکنند
- ترک کافئین، الکل و تنباکو (ممکن است علائم را بدتر کنند)
- ورزش منظم
- حفظ یک رژیم غذایی متعادل
- درمان بیماریهای مزمن زمینهای
آیا واریس میتواند باعث ایجاد بیقراری در پاها شود؟ ارتباط واریس و سندرم پای بیقرار چیست؟
باتوجهبه توضیحاتی که در مورد واریس و سندروم پای بیقرار دادیم و علائم مشترکی که در هردو اختلال یافتیم، باید گفت امکان ارتباط واریس و سندرم پای بیقرار وجود دارد. دلایل را در ادامه مرور میکنیم:
- واریس باعث ایجاد درد و سنگینی در پاها میشود و با ایجاد بیقراری، فرد را مجبور به حرکت میکند.
- افراد مبتلا به واریس با نشستن یا ایستادن زیاد، در پاهای خود احساس خستگی میکنند.
- واریس با ایجاد تورم در پا، باعث ایجاد بیقراری میشود.
- ناراحتیها و احساسات آزاردهندهای که ناشی از واریس هستند، در خواب فرد اختلال ایجاد میکنند.
کلام آخر در مورد ارتباط واریس و سندرم پای بیقرار
باتوجهبه مطالبی که در مورد دو اختلال واریس و سندروم پای بیقرار مرور کردیم، این دو بیماری میتوانند با یکدیگر ارتباط داشته باشند. ابتدا باید علت بیقراری پا توسط پزشک مشخص شود. چنانچه مبتلا به واریس هستید و از سندروم پای بیقرار رنج میبرید، حتماً باید توسط متخصص واریس درمان شوید. اگر تجربهای در زمینه بیماری واریس یا RLS دارید با ما در میان بگذارید.
